Το παραμύθι να ‘ναι καλά…

Vincent van Gogh, 1882

Του Νίκου Τσούλια

      Όταν ένας λαός (όπως και ένας άνθρωπος) είναι στριμωγμένος, η νοοτροπία του και η ψυχολογία του ρέπουν προς τους «τόπους» του ανορθολογισμού και γίνεται απόλυτα ευάλωτος σε κάθε εύκολο κάλεσμα, σε κάθε παραμύθι. Ακούει την επιθυμία του και κάνει λήψη του ζητούμενου στο φαντασιακό του στερέωμα και την ίδια στιγμή την προβάλλει στην πραγματικότητα με περισσή ευκολία.

      Ο λαός στην εποχή της κρίσης επεδίωκε (και επιδιώκει…) με κάθε τρόπο την ύπαρξη ενός παραμυθιού. Το άκουσε για πρώτη φορά από τη Ν.Δ. και την αγκάλιασε με θέρμη. Όταν τελείωσε από την πρώτη στιγμή της απλής πραγματικότητας η φαντασίωση του δεξιού παραμυθιού, στράφηκε αμέσως και χωρίς χρονοτριβή στο αριστερό παραμύθι και το αγκάλιασε και αυτό παρά το γεγονός ότι ήταν το ίδιο ακριβώς!

      Ένα παραμύθι ήθελε απλά και ξάστερα ο ελληνικός λαός, ένα παραμύθι με χρήματα πολλά˙ για θησαυρούς δεν μιλάνε άλλωστε τα παραμύθια; Και του το έδωσε με το παραπάνω η ηγετική ομάδα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Του έδωσε ένα καινούργιο Μνημόνιο παρουσιάζοντάς το ως «Συμφωνία», άλλαξε την κακή τρόικα – που απεικόνιζε την καταδυνάστευση – και την μετονόμασε σε «θεσμούς» και έτσι το παραμύθι εμφανίζεται να έχει και καλά πρόσωπα! Συμβολικά και φαντασιακά δεν είναι τα στοιχεία των παραμυθιών; Να λοιπόν που η όλη αφήγηση «έδεσε» σε ένα αυτοαναφορικό σύμπαν, σε μια παραμυθοχώρα.

      Και η εξέλιξη φαντάζει μια χαρά. Τα χρήματα δεν ήλθαν ακόμα, αλλά είναι εκεί στον ορίζοντα της «Συμφωνίας»,

που ναι μεν βύθισε τη χώρα μας στη μεγαλύτερη δανειακή μεταπολεμική εξάρτηση, αλλά παράλληλα εξέθρεψε και συνδέθηκε με την «ελπίδα που έρχεται», που …ήλθε και κανένας δεν την κατάλαβε, γι’ αυτό και μετασχηματίστηκε στο μετέπειτα τροπάριο της «εκδίωξης του παλιού», για να μην ασχοληθούμε άλλο με την «ελπίδα». Άλλωστε στα παραμύθια όλα επιτρέπονται – ακόμα και το παραμύθι μέσα στο παραμύθι – με το πιο φαντασιακό σύνθημα για να «έχουμε το καινούργιο» δηλαδή τη γνωστή πλέον παρέα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και έτσι να ακολουθήσει η δεύτερη πράξη της «απελευθέρωσης της χώρας». Έβαλαν και το λαό με νέες εκλογές να διώξει τους κακούς που ναι μεν ήταν και αυτοί αρχικά αφηγητές του παραμυθιού, αλλά αυτοί πίστευαν ότι το παραμύθι ήταν αληθινό, και έτσι ξεμπέρδεψαν με τον εσωτερικό εχθρό. Άλλωστε η επιβεβαίωση της αφήγησης του παραμυθιού ήταν εύκολη. Δεν μπορούσαν οι πολίτες που άκουσαν και πίστεψαν το παραμύθι να καταλάβουν το ψεύτικο της ιστορίας μέσα σε έξι μήνες. Και όσοι το κατάλαβαν δεν μπορούσαν από τη μια στιγμή στην άλλη να παραδεχτούν το λάθος τους. Και προτίμησαν να μείνουν σπίτι τους – τόσοι πολλοί για πρώτη φορά… – και να μην πάνε στο πανηγύρι των εκλογών.

      Βέβαια παρ’ ολίγο να χαλάσει το παραμύθι. Αν δεν ψήφιζαν την Συμφωνία τα άλλα κόμματα και η χώρα οδηγείτο σε άτακτες εκλογές με την προφανή ευθύνη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και την εμμονή της «Αριστερής πλατφόρμας» για το εναλλακτικό σχέδιο που είχε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο σύνολό του, τότε η συγκυβέρνηση θα πλήρωνε το τίμημα του ξυπνήματος από τον ύπνο του παραμυθιού… Αλλά το ξύπνημα αυτό θα συνδεόταν και με έναν εφιάλτη (της άτακτης χρεοκοπίας) και γι’ όσους δεν έχουν σχέση με το παραμύθι και έτσι τον γλιτώσαμε. Προς το παρόν…

Τώρα είμαστε ευχαριστημένοι. Η Τρόικα «δεν υπάρχει» – αφού νομίζουμε ότι δεν υπάρχει… – και δεν φωτογραφίζεται μπαίνοντας στα Υπουργεία. Οι «Γερμανοτσολιάδες» δεν είναι στην εξουσία. Τώρα είναι οι πατριώτες. Και ακόμα τώρα «τα υπουργεία ανήκουν στο λαό». Όταν αυτό το ισχυρίζεται ο κύριος αφηγητής του παραμυθιού, γιατί να μην το πιστέψουμε; Να και το δείγμα της αλλαγής. Η καινούργια απελευθερωτική και προοδευτική εξουσία φτάνει πιο συχνά από την παλιά εξουσία στα κέντρα του ιμπεριαλισμού˙ εκεί άλλωστε δεν παίρνονται οι μεγάλες αποφάσεις; Παίρνει τα εύσημα από τους ηγέτες της Διεθνούς Τάξης για την ακολουθούμενη πολιτική της πλήρους ενσωμάτωσης στο Σύστημα και αποδίδει κατ’ επανάληψη τις ευχαριστίες στον αμερικάνικο παράγοντα για τη στήριξή του απέναντι στην κακή Ευρώπη…

      Ποιος να θυμάται τώρα τον ιδεολογικό και εθνοκεντρικό ξεσηκωμό που είχε κάνει ο πάλαι ποτέ «ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ» για ένα «ευχαριστώ» που είχε το «θράσος» να εκστομίσει ο τότε πρωθυπουργός στις Η.Π.Α. για τη συνέργειά τους για τη μη πολεμική εμπλοκή με την Τουρκία. «Εμείς» οι αφηγητές του παραμυθιού δεν είπαμε ότι θα κάνουμε «τις αγορές να χορεύουν» φροντίζοντας να έλθει ως φυσική συνέπεια το capital control; – άλλο αν επλήγη τελικά η ελληνική οικονομία. Το παν είναι να βαστάει το παραμύθι…

      Αν το παραμύθι είναι ευχάριστο, γιατί να μην το πιστέψουμε και, το πιο σημαντικό, γιατί να χρειάζεται να ξυπνήσουμε; Την απάντηση όμως την έχει έτοιμη από τώρα η Ιστορία. Και δεν είναι απάντηση του παραμυθιού!

Edgar Degas (French, 1834-1917), La Rue Quesnoy, Saint-Valéry-sur-Somme, c.1895-98